Muchy zwykle kojarzą się nam z irytującymi, szaroburymi istotami zatruwającymi nam życie latem- a jeśli chodzi ogólnie o muchówki to tylko gorzej- do irytujących much należy dodać jeszcze krwiopijne komary i irytujące muszki owocówki.
Mało kto jednak zwraca uwagę jak różnorodny i wielki jest to rząd. Dobrym przykładem jest rodzina błyskleniowatych. To kolorowe, metaliczne i ładne muchy- ale z polskich wyróżnia się jeden gatunek- poecilobothrus nobilitatus. Gatunek ten w Polsce jest słabo znany, i nie ma nawet naszej nazwy. Po angielsku mucha ta nazywa się semaphore fly. Zdaje się być rzadka i nieliczna, ale wszystko wskazuje na to, że w niektórych miejsach może być wręcz masowa i niezwykle pospolita.
No dobrze, ale jak w ogóle wygląda? Ano jest niewielka, ma około 6 milimetrów długości, wydaje się być dosyć podłużna. Jest niezwykle piękna i kolorowa, posiada metaliczne kolory, od fioletu i błękitu, przez zieleń, aż po złote odcienie żółci. Całe przedplecze jest u niej pokryte ostrymi, szczeciniastymi włoskami, a czułki są zgrubione u nasady. Samice mają normalne, szaro-czarne skrzydła, a samce na końcu- duże, diagnostyczne białe plamy.
Ale czy jest to powód aby ta mucha była taka niezwykła? Zdecydowanie. Jest niezwykła, bo tańczy.
Owszem, muchy tańczą. Słynnym przykładem jest callopistromyia annulipes, tzw. mucha pawia, która w czasie tańcu przed samicą przybiera „pozę pawia”. Natomiast poecilobothrus nobilitatus jest wyjątkowa, bowiem jej taniec jest nieprawdopodobnie złożony.
Samiec tańczy przed samicą na tafli wody. Najpierw znajduje specjalną arenę- gdzieś w zaciszu zbiornika wodnego, najchętniej obok jakiegoś liścia czy patyczka który pomoże w zalotach. Potem musi zażarcie bronić tego terytorium w czasie widowiskowych walk powietrznych i nadwodnych. Następnie samiec musi poczekać na samicę. Gdy ta przyleci, rozpoczyna taniec. Pierwsza faza wygląda tak, że tańczący rozkłada skrzydła przed samicą, wprawia je w drgania- składa. Każda taka faza trwa około sekundy i jest powtarzana dziesiątki razy. Przy tym samiec kiwa się na łapkach na boki wykorzystując napięcie powierzchniowe. Następnie rozpoczyna 2 fazę. Wprawia skrzydła w wibracje, chwilę tak stoi, aż niespodziewanie „odjeżdża” na łapkach na pewną odległość za samicę, i w niespodziewanej serii przeskakuje nad samicą kilkakrotnie odbijając się łapkami od powierzchni wody. Trwa to zaledwie kilka sekund, ale jest niezwykle widowiskowe.
Jest jeszcze jeden ciekawy aspekt życia tego gatunku. Dorosłe żywią się głównie malutkimi, utopionymi owadami leżącymi na tafli oraz pyłkiem, ale długie, białe larwy są wodnymi drapieżnikami polującymi na maleńkie stworzonka, a do ich ulubionych dań należą larwy komarów. Jeśli zatem macie problem z komarami i pojawią się u was te właśnie muchówki, na pewno pomogą a zmiana będzie odczuwalna!
Taniec poecilobothrus nobilitatus

Samiec poecilobothrus nobilitatus

Samica poecilobothrus nobilitatus

Klatka z momentu gdy samiec rozkłada skrzydła przed samicą

Tuż przed występem tanecznym samiec czyści swoje cenne skrzydła…

Larwa poecilobothrus nobilitatus w trakcie polowania na komary

Ofiary larw tańczących much- komarzątka

Inna tańcząca mucha- liściolubka selerowa